Wracasz z kolejnych konsultacji z lekarzem ortopedą, chirurgiem lub onkologiem, który potwierdził wstępną diagnozę miażdżycy i zaburzeń pracy tętnic kończyn dolnych, cukrzycy (stopy cukrzycowej), rozwijającego się nowotworu lub wady rozwojowej? Możliwe, że pojawił się temat amputacji kończyny, w celu ratowania i potrzymania stanu zdrowia pacjenta. Musisz wiedzieć, że udzielane informacje stanowią potwierdzenie wykorzystanych innych metod leczenia chorób, a zabieg amputacji kończyny jest zawsze ostatecznością.
Być może Ty lub Twój bliski uległ wypadkowi i nie było czasu na przekazanie wszystkich informacji medycznych przed operacją, a Ty pozostałeś z ogromną pustką, luką informacyjną i w lęku przed nieznanym. Szukasz informacji, jak długo trwa operacja amputacji kończyny dolnej lub górnej, aby przygotować się na przyjazd z bloku operacyjnego swojego partnera, dziecka, rodzica? W celu uzyskania kompleksowych informacji warto zapytać lekarza prowadzącego, ale postaramy się zebrać najpotrzebniejsze informacje dotyczące tematu amputacji – jej przyczyn, rodzajów, przebiegu i czasu samej resekcji.
Przyczyny amputacji kończyny
Amputacja to ostateczność, dlatego przeprowadza się ją gdy stan zdrowia pacjenta się pogarsza, a wszelkie znane metody przywrócenia funkcji uszkodzonym tkankom zostały wykorzystane. Częstą przyczyną amputacji są wypadki komunikacyjne lub urazy, np. w wyniku zgniecenia kończyny. Również postępujące choroby przewlekłe mogą wiązać się z koniecznością amputacji kończyny. Przyczyny amputacji można podzielić na względne i bezwzględne, które obejmują głównie urazy, zmiażdżenia, infekcje kończyn oraz rozległe oparzenia lub odmrożenia III stopnia. Operacja jest wówczas najczęściej wynikiem nieszczęśliwego wypadku, której przeprowadzenie jest konieczne w celu ratowania życia pacjenta. Natomiast wskazania względne obejmują wady wrodzone, zniekształcenia kończyn, niegojące się rany czy trudne do zniesienia bóle, a których celem jest poprawa egzystencji chorego.
Wskazaniem do przeprowadzenia amputacji jest martwica tkanek wywołana chorobami naczyniowymi, takimi jak miażdżyca, zwężenie tętnic kończyn dolnych, czy choroba Buergera bądź metabolicznymi, jak cukrzyca i rozwijający się przy niej zespół stopy cukrzycowej. Chociaż zabieg ten jest radykalny i nieodwracalny, najczęściej postrzegany jako traumatyczny i niosący za sobą konieczność stałej rehabilitacji i kontroli medycznej, to należy pamiętać, że leczy ból oraz pozwala odzyskać możliwie największą sprawność. W celu uzyskania diagnozy, zgłoś się do lekarza rodzinnego lub onkologa, ortopedy lub innego, właściwego dla rodzaju powikłań.
Na czym polega resekcja kończyny?
W celu ratowania życia pacjenta i z uwagi na jego stan ogólny, czasami podejmuje się decyzję o amputacji w trakcie innego zabiegu. Natomiast znaczną większość operacji amputacji kończyny jest konsekwencją długotrwałego i zaplanowanego leczenia. Zanim dojdzie do zabiegu pacjent jest usypiany i znieczulany (zazwyczaj podaje się znieczulenie ogólne, dla komfortu pacjenta). Podczas przeprowadzania zabiegu operacyjnego przecina się skórę, mięśnie oraz kości w granicach dobrego ukrwienia tkanek. Czasami, mimo wcześniejszych planów, konieczne jest przesunięcie poziomu amputacji ku górze, w celu przeprowadzenia jak najbardziej optymalnego zabiegu przy jednoczesnym zabezpieczeniu pacjenta przed koniecznością ponownego przeprowadzenia amputacji kończyny w niezbyt odległym czasie.
Decyduje o tym przede wszystkim stopień ukrwienia mięśni i obecność zmian martwiczych, a ostateczna decyzja podejmowana jest na sali konsultując na bieżącą z całym zebranym zespołem najlepsze rozwiązanie. Tym, co jest ważne, jest uwzględnienie możliwości zaprotezowania kikuta oraz łatwiejsza rehabilitacja pacjenta. Dlatego celem wykonania zabiegu jest ukształtowanie kikuta tak, aby dobór protez był w przyszłości jak najłatwiejszy. Operację kończy zszycie rany i założenie opatrunku. Zwykle do ran zakładane są również dreny.
Ile trwa operacja amputacji i od czego ten czas jest uzależniony?
Zastanawiasz się, ile może trwać operacja odjęcia kończyny? Przewiduje się na to od 2-4 godzin, ale wszystko zależy od części kończyny oraz zastanego stanu ogólnego pacjenta i jego kończyny. Tak jak wspominaliśmy, mimo drobiazgowej diagnostyki, po przecięciu skóry i mięśni, przyglądając się unerwieniu i ukrwieniu wybranego miejsca, może zajść konieczność korygowania poziomu amputacji kończyny na bieżąco.
Takie problemy naczyniowe, np. zwężenie tętnic kończyn dolnych lub kwestie „poszarpania” kończyny w wyniku wypadku, mogą znacznie wydłużyć czas operacji amputacji kończyny. Pacjenci mogą więc spędzić na stole operacyjnym znacznie więcej czasu. Celowo nie podajemy ostatecznych liczb, bo każdy przypadek jest inny i trudno byłoby stwierdzić, czy operacja 4-5 godzinna powinna niepokoić bliskich pacjenta.
Przypominamy jednak, że operacja jest jedynie początkiem nowego życia. Innego, z nowymi wyzwaniami dnia codziennego, a z czasem możliwie coraz bardziej angażujących aktywności. Tutaj ważne jest postępowanie pooperacyjne, profesjonalna opieka, wielopłaszczyznowe leczenie bólu fantomowego, pielęgnacja rany pooperacyjnej, formowanie kikuta, rehabilitację. Pomimo amputacji kończyny pozostaniesz tym samym człowiekiem o podobnym poziomie aktywności, jeżeli tylko o to zawalczysz!
