Dobrze dobrany ręczny wózek inwalidzki pozwoli Ci swobodnie wykonywać czynności dnia codziennego, poruszać się po mieście, a nawet uprawiać sport. Tego typu akcesoria wykonane są z coraz lepszych materiałów i z wykorzystaniem najnowszych technologii. Sprawia to, że wózki ręczne są nie tylko bardzo zwrotne i łatwe do operowania, ale też wygodne. Podpowiadamy Ci, na jakie parametry wózka inwalidzkiego zwrócić uwagę, aby posłużył Ci przez wiele lat, a korzystanie z niego było komfortowe.

Rodzaje wózków inwalidzkich ręcznych. Który z nich najlepiej sprawdzi się w Twoim przypadku?

Kryterium klasyfikacji wózków inwalidzkich jest zazwyczaj rodzaj napędu (ręczny, elektryczny lub hybrydowy), konstrukcja (siedzący, leżący, półleżący – mogą być zarówno ręczne, jak i elektryczne) oraz przeznaczenie (wózek ręczny ortopedyczny, półaktywny lub aktywny).

Jeśli chodzi o wózki ręczne, to modele leżące i półleżące przeznaczone są głównie dla osób o niskim stopniu samodzielności lub niesamodzielnych. Wyposażone są w akcesoria umożliwiające utrzymanie stabilnej pozycji: pasy, rozpórki, peloty czy regulowane oparcie.

Dla osób, które są w stanie samodzielnie sterować pojazdem i chcą zachować wysoki stopień aktywności, przeznaczone są:

    Wózki ortopedyczne

Osadzone są na bardzo dużych, najczęściej pełnych kołach. Są ciężkie i niestety mało zwrotne. Z tego powodu raczej nie wykorzystuje się ich na co dzień. Stanowią tymczasowe rozwiązanie, również ze względu na to, że operowanie nimi wymaga sporo siły.

    Wózki półaktywne

Najważniejszym zadaniem takiego wózka jest możliwie największe odciążenie Twojego ciała w trakcie jego używania. Napędzanie i manewrowanie półaktywnym wózkiem inwalidzkim nie wymaga użycia siły, a sam pojazd jest bardzo zwrotny. Dodatkowo koła takiego wózka przystosowane są do poruszania się po różnych rodzajach podłoża.

Półaktywne wózki ręczne charakteryzują się niewielką wagą (ok.10–15 kg) oraz konstrukcją umożliwiającą zachowanie komfortowej, nieobciążającej kręgosłupa postawy ciała.

    Wózek aktywny

Nazywany bywa również wózkiem sportowym. Pozbawiony jest większości elementów obecnych w wózku półaktywnym (np. podłokietników). Jest też niezwykle lekki – niektóre modele ważą zaledwie 5 kg! Wszystko to zwiększa jego manewrowość i zwrotność, które są niezbędne do uprawiania sportu.

Na co zwracać uwagę przy wyborze ręcznego wózka inwalidzkiego?

W wyborze odpowiedniego wózka inwalidzkiego powinna przyświecać Ci przede wszystkim własna wygoda. Pojazd ten musi być w największym stopniu dostosowany do Twojej sylwetki, aby nie powodował problemów z kręgosłupem i umożliwiał Ci pełen zakres ruchów tułowiem i ramionami.

Weź pod uwagę poniższe kwestie.

• Wielkość siedziska – optymalnie powinno być ok. 3 cm szersze niż Twoja miednica. Musi być na tyle głębokie, by zapewniać oparcie udom i umożliwiać zgięcie kolan pod kątem prostym. W takiej pozycji miednica powinna być nieco obniżona względem kolan. Dlatego najlepiej wybrać wózek z lekkim, ale zauważalnym nachyleniem, które ułatwi zachowanie wyprostowanej sylwetki.
• Parametry oparcia – u zdrowych osób nie powinno sięgać dalej niż kilka lub kilkanaście centymetrów powyżej odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Wybierz też oparcie stosunkowo elastyczne, które umożliwi Ci swobodne ruchy tułowia.
• Rodzaj wypełnienia tapicerki – w większości modeli wykonane jest ono z gąbki, ale wykorzystuje się również odporną na odkształcenia i wytrzymałą piankę gumową lub lateksową.
• Wysokość podnóżków – powinny umożliwiać Ci przyjęcie pozycji siedzącej z kolanami zgiętymi pod kątem prostym.

Nie bez znaczenia jest także konstrukcja wózka inwalidzkiego. Wpływa ona na poziom sterowności, szybkości wykonywania manewrów i bezpieczeństwo jazdy. Rozważ poniższe parametry techniczne wózka:

• Rodzaj kół – pełne lub pneumatyczne. Te pierwsze dobrze sprawdzają się w pomieszczeniach. Jeśli jednak planujesz częste wypady plenerowe, wybierz koła pneumatyczne – są stabilniejsze. Jeżeli masz trudności z utrzymaniem równowagi lub często poruszasz się po nierównym terenie, dobrze sprawdzi się wózek inwalidzki z kołami antywywrotnymi.
• Rodzaj opon – w pomieszczeniach lepiej sprawdzają się opony gładkie, a na zewnątrz opony z bieżnikiem. Do jeżdżenia po drogach nieutwardzanych najlepsze będą opony terenowe.
• Typ ramy i materiał jej wykonania – do wyboru najczęściej masz ramy sztywne, które zapewniają bardzo wysoką stabilność, oraz ramy krzyżakowe – lekkie, ale mało wytrzymałe. Te ostatnie umożliwiają natomiast łatwe składanie wózka. Od materiału wykonania ramy zależy natomiast waga wózka oraz związana z nią stabilność. Te najlżejsze zapewniają dużą mobilność, ale u osób niewprawnych mogą być niebezpieczne. Nieco cięższe wózki inwalidzkie są natomiast bezpieczniejsze, zwłaszcza podczas jazdy na zewnątrz.
• Rodzaj i umiejscowienie hamulca – może on znajdować się na ramie, pod siedziskiem lub na uchwycie do prowadzenia wózka.
• Regulowana oś wózka – najczęściej montowana w wózkach, które przeznaczone są do jazdy na zewnątrz i wewnątrz pomieszczeń. Daje Ci ona możliwość zmiany środka ciężkości wózka inwalidzkiego, co ułatwia pokonywanie wzniesień oraz przeszkód terenowych.

Rozważ również inne udogodnienia, takie jak amortyzatory siedziska oraz kółek, możliwość wymontowania siedziska i podłokietników czy sposób składania wózka.

Pamiętaj, żeby przed zakupem konkretnego wózka inwalidzkiego przetestować go. Nie oczekuj jednak, że pierwszy wypróbowany model będzie tym właściwym. Do wyboru tego odpowiedniego koniecznych jest czasami kilka, a nawet kilkanaście prób. Dokładnie przemyśl więc swoje potrzeby i oczekiwania względem wózka. Zdecydowanie ułatwi Ci to wybór!