W Polsce osoby z niepełnosprawnością od lat podejmują aktywną działalność społeczną, dążąc do pełnej integracji i równych szans. Rozwój społeczny staje się nie tylko kwestią dostępności, ale również aktywnego zaangażowania osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. W jaki sposób angażują się społecznie osoby z niepełnosprawnością? W jakich obszarach uczestniczą? Jakich środków używają w dotarciu do społeczeństwa? Jaką role w tej partycypacji mają takie organizacje, jak Fundacja Moc Pomocy? Tego dowiesz się z tego artykułu.
Znaczenie działalności społecznej osób z niepełnosprawnością
Partycypacja społeczna stanowi kluczowy element tworzenia społeczeństwa opartego na zasadach równości, szacunku i inkluzji. To aktywne zaangażowanie się w różne sfery życia społecznego, dążące do pełnej integracji i uwzględnienia różnorodności. Wyraża się poprzez:
- równość szans i aktywne uczestnictwo w życiu społecznym, kulturalnym, politycznym i zawodowym;
- wzmacnianie samodzielności, autonomii i samostanowienia o sobie (poprzez udział w wyborach chociażby);
- tworzenie środowisk wspierających i otwartych (świetlic, gminnych ośrodków pomocowych, warsztatów terapeutycznych);
- wyzwania i dążenie do zmiany społecznej perspektywy.
Jak osoby z niepełnosprawnością angażują się w różnorodne sfery życia społecznego?
Aktywność społeczna przybiera różne formy, od udziału w organizacjach po działania edukacyjne czy artystyczne. Tutaj prym wiodą różnego rodzaju organizacje i stowarzyszenia, zrzeszające osoby z niepełnosprawnością (określoną lub nieokreśloną w statucie organizacji) oraz podejmowane przez nie inicjatywy kulturalne. Przychodzi nam do głowy choćby Teatr 21 – profesjonalny zespół teatralny składający się z aktorów z zespołem Downa. Grupa wykonuje przedstawienia teatralne na najwyższym poziomie artystycznym, co przyczynia się do zmiany spojrzenia społecznego na osoby z zespołem Downa oraz ich możliwości w sferze sztuki.
Aktywizacja zawodowa osób z niepełnosprawnościami
Od lat podejmowane są działania zachęcające pracodawców do zatrudniania osób z niepełnosprawnością, m.in. dofinansowania do wynagrodzenia, przystosowania miejsca pracy. Ale też innowacyjne programy i projekty wspierające osoby z niepełnosprawnością w sferze zawodowej. Osoby te z powodzeniem mogą zajmować różnorakie stanowiska, od obsługi klientów, organizacji dokumentów, wykładania przedmiotów na uczelniach wyższych i w szkołach. Wszystko zależy od umiejętności talentów, które przydają się na rynku pracy. Niemniej, do pozytywnego odbioru pracowników z orzeczeniem przyczyniają się sami pracownicy – chętni do pracy, zorganizowani, ambitni, wprowadzający do zespołu poczucie humoru, energię i odczarowujący stereotypy. Potwierdza to również nasza kampania we współpracy z RocketJobs „Zdolni bez ALE”.
Rola osób z niepełnosprawnością w tworzeniu kultury i sztuki
Plastycy, muzycy, graficy, poeci – szereg aktywności jest otarta na osoby z niepełnosprawnością. Przez wielu twórczość OzN bywa inna, głęboka, abstrakcyjna, ale też bardzo dojmująca. Wszelkiego rodzaju wydarzenia kulturalne, festiwale, prace artystyczne tworzone dla osób z niepełnosprawnością, z osobami z niepełnosprawnością oraz przez nie same mają pozytywny wpływ na społeczeństwo. Pokazują talenty osób w spektrum lub z niepełnosprawnościami ruchowymi. To bardzo ważne, aby osoby z niepełnosprawnością miały swoich reprezentantów na scenie artystycznej. Jako obraz tej aktywności może posłużyć Festiwal Zaczarowanej Piosenki, organizowany przez Annę Dymną.
Bariery architektoniczne i dostępności
Tym, co stoi na przeszkodzie wielu aktywnościom społecznym i zawodowym są bariery architektoniczne. Ale nawet tutaj swoją reprezentację mają osoby z niepełnosprawnością walczący o dostęp do instytucji. Mogą to robić samodzielnie zgłaszając taki projekt, skargę do Urzędu Gminy lub Urzędu Miasta, jak również integrując się z lokalnymi lub ogólnopolskimi stowarzyszeniami. Jednym z nich jest projekt “Barierki”, który ma na celu identyfikację i eliminację architektonicznych barier w przestrzeni publicznej. Poprzez zbieranie danych i informowanie społeczności lokalnej, projekt ten przyczynia się do poprawy dostępności dla wszystkich.
Aktywność społeczna w sieci
Serwisy społecznościowe stanowią idealną platformę dla komunikacji z innymi i budowanie mniejszych i większych społeczności wokół inicjatyw, projektów, ale też indywidualnych osób – influencerów. Z tej formy uczestnictwa w życiu społecznym podejmują nasi pracownicy i sympatycy Fundacji Moc Pomocy, np. Kasia Maciąg (@inadruganozke), Ewa Harapin (@harapinstory) i Rafał Mikołajczyk (@rafal__mikolajczyk), ale i sama Fundacja, która mówi w imieniu podopiecznych.
Wykorzystanie potencjału osób z niepełnosprawnością
Jakie korzyści przynosi społeczeństwu aktywne wykorzystanie potencjału osób z niepełnosprawnością? Działalność społeczna osób z niepełnosprawnością w Polsce stanowi istotny element tworzenia społeczeństwa otwartego, równego i pełnego różnorodności. Ich zaangażowanie nie tylko inspiruje, ale również przyczynia się do tworzenia bardziej dostępnego i zintegrowanego środowiska społecznego.
Powyższe przykłady konkretnych mówców motywacyjnych, stowarzyszeń, fundacji i projektów pokazują, że osoby z niepełnosprawnościami podejmują różnorodne inicjatywy, angażując się w sferę kultury, sztuki, edukacji, oraz integracji społecznej. Ich działania nie tylko przyczyniają się do zmiany postrzegania niepełnosprawności, ale również tworzą bardziej otwarte i zintegrowane społeczeństwo.
