Ponieważ każdy uraz głowy jest potencjalnie niebezpieczny, to warto przypomnieć o tym, jak opatrzyć różnego rodzaju urazy głowy, od rozcięcia skóry, pęknięcia czaszki i podejrzenia wstrząśnienia mózgu. Ponieważ wśród obrażeń głowy wymienia się również obrażenia czaszki, twarzoczaszki i oka, trzeba być świadomym możliwych konsekwencji urazu, a jest nim np. niepełnosprawność. Jak postępować w przypadku urazu głowy u dziecka? Jak reagować podczas utraty przytomności, a jak w przypadku krwawienia? Kiedy dzwonić po pogotowie, a kiedy wystarczy obserwacja samopoczucia poszkodowanego?
Jak udzielić pomocy w przypadku rozcięcia skóry głowy?
Zważywszy na to, że skóra na głowie jest bardzo ukrwiona, to nawet jej otarcie może skończyć się obfitym krwawieniem. Dlatego urazy głowy często wydają się być bardziej rozległe, niż okazuje się być naprawdę. Podczas wypadku, upadku ze schodów, przewrócenia się na rowerze czy rolkach możliwe jest uderzenie się w głowę lub otarcie, którego konsekwencją jest siniak i obrzęk. Ale nie tylko! Równie często może dojść do otarcia lub rozcięcia skóry. W konsekwencji dochodzi do przerwania ciągłości skóry czyli jej rozcięcia, w wyniku czego z rany sączy się krew. Jeżeli doszło do powierzchownej rany czy otarcia naskórka możesz samodzielnie zatamować krew, przykładając jałowy gazik i delikatnie go uciskając. Jednak gdy dojdzie do poważniejszych uszkodzeń i widzisz dwa odgraniczone brzegi rany, to niezbędne będzie założenie szwów. Przyłóż jałową gazę i udaj się do szpitala, gdzie zaszyją ranę, a Ty będziesz mógł wrócić do domu.
Postępowanie w przypadku pęknięcia czaszki?
Wiesz już jak należy postępować w przypadku rozcięcia skóry głowy i krwawienia. Teraz warto przyjrzeć się poważniejszym urazom czaszki, do których może dojść nawet w niepozornych sytuacjach. Pierwsza pomoc w przypadku pęknięcia czaszki zależy od zaistnienia niepokojących objawów, wśród których należy wymienić obfite krwawienie, silny ból w miejscu urazu, zmiany wielkości źrenic i ich brak reakcji na światło oraz uraz penetrujący głowy mogą świadczyć o pęknięciu czaszki. Uraz ten jest bardzo poważny, bowiem pociąga za sobą możliwość uszkodzenia naczyń krwionośnych, opon mózgowych i samego mózgu. Jeżeli do tego dojdzie, objawem świadczącym o tym jest wyciekająca z nosa lub uszu jasna wydzielina – płyn mózgowo-rdzeniowy. Dlatego w przypadku takich objawów niezwłocznie przetransportuj osobę poszkodowaną do szpitala, unieruchamiając jej głowę i szyję oraz stosując opatrunek z jałowej gazy w miejscu krwawienia. Co zrobić jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny? Konieczne będzie udrożnienie dróg oddechowych, wezwanie pogotowia oraz monitorowanie oddechu poszkodowanego. W razie konieczności rozpocznij resuscytację oddechowo-krążeniową.
Pierwsza pomoc przy wstrząśnieniu mózgu
Jeżeli zaobserwujesz utratę przytomności, zawroty głowy, zaburzenia mowy i widzenia oraz problemy z utrzymaniem równowagi, może to oznaczać wstrząśnienie mózgu. Jak postępować w jego przypadku? Przede wszystkim unieruchomić głowę i szyję, kontrolować czynności życiowe u poszkodowanego oraz wezwać pomoc. W przypadku omdlenia i utraty przytomności pamiętaj o udrożnieniu dróg oddechowych i kontroli oddechu, a w razie potrzeby konieczna jest resuscytacja. Po upadku z wysokości, wypadku i stłuczeniu głowy może dojść do powstania krwiaka mózgu, który objawia się sennością, dezorientacją, niedowładem kończyn, napadami padaczkowymi ale też bólem głowy i utratą przytomności. Ze swojej strony polecamy jak najszybszy kontakt z lekarzem po tym jak pojawią się wymienione objawy.
Jak postępować w przypadku urazu głowy u dziecka?
Beztroska zabawa, nie do końca skoordynowane ruchy, pośpiech, nieumiejętność wymierzania odległości i niezdolność do prawidłowej oceny niebezpieczeństwa – to wszystko kryje się pod pojęciem dobra zabawa, która uskuteczniają nasze dzieci. Za nimi często pojawiają się rozcięcia głowy wynikające z upadku lub uderzenia. Co zrobić, jeżeli uraz głowy u dziecka kończy się rozcięciem? Zatamuj krwawienie przykładając jałowy opatrunek. Jeżeli rana nie jest głęboka i duża, krwawienie powinno ustać. W przypadku głębokich ran konieczne będzie szycie. Poważny uraz głowy u dziecka – jak reagować w przypadku silnego bólu głowy, zaburzenia mowy i wzroku, zaburzenia pamięci czy w przypadku dziwnego, skrajnego zachowania dziecka – apatii lub pobudzenia? Udaj się z dzieckiem do lekarza, bowiem mogło nastąpić wstrząśnienie mózgu. Koniecznie wezwij pogotowanie w przypadku utraty przytomności przez dziecko, drgawki i zaburzeń koordynacji ruchowej. Alarmujący może być też wyciek przejrzystego płynu z nosa lub uszu.
Poza wymienionymi aktywnościami, jakie należy podjąć w celu ochrony zdrowia poszkodowanego, pamiętaj o pozycji bezpiecznej, nietamowaniu wycieku płynu oponowo-rdzeniowego (może doprowadzić do wzrostu ciśnienia wewnątrzczaszkowego) oraz kategorycznym zakazie usuwania odłamków i innych elementów, które wbiły się tak w oko, czoło, jak i podstawę czaszki.
W przypadku urazów głowy ważne są nie tylko chwile bezpośrednio po wypadku czy uderzeniu, ale przez kilka kolejnych godzin, a nawet dni. Niektóre z objawów poważnych zaburzeń ujawniają się po kilkunastu godzinach, inne jeszcze później, dlatego trzymaj rękę na pulsie i reaguj na każdy niepokojący objaw.
