Codzienne wyzwania osób po urazach rdzenia: bariery architektoniczne i ich likwidacja
Osoby po urazach rdzenia kręgowego często poruszają się na wózkach inwalidzkich, co znacząco zmienia ich codzienne funkcjonowanie. W przestrzeni publicznej oraz w ich własnych domach napotykają liczne bariery architektoniczne, które utrudniają im samodzielność i ograniczają możliwości aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym. Chociaż w Polsce istnieją programy wspierające likwidację tych barier, problem nadal pozostaje aktualny. W artykule omówimy najczęstsze przeszkody, z jakimi muszą się mierzyć osoby z niepełnosprawnością ruchową, oraz dostępne rozwiązania i wsparcie finansowe.
Bariery architektoniczne – 5 codziennych przeszkód dla osób na wózkach
- Brak podjazdów i wind
Jednym z największych problemów są budynki bez odpowiednich podjazdów i wind. Wciąż wiele instytucji publicznych, urzędów, przychodni czy nawet bloków mieszkalnych nie posiada przystosowań dla osób poruszających się na wózkach. Brak dostępu do windy sprawia, że mieszkańcy bloków bez wind są praktycznie uwięzieni w swoich mieszkaniach.
- Wysokie krawężniki i brak obniżonych przejść
Na chodnikach często można spotkać wysokie krawężniki, które uniemożliwiają płynne poruszanie się po mieście. Osoby na wózkach mają trudności z samodzielnym pokonywaniem takich przeszkód, co zmusza ich do szukania objazdów lub proszenia o pomoc innych.
- Nieprzystosowane toalety publiczne
Miejsca publiczne, takie jak restauracje, centra handlowe czy dworce, często posiadają toalety niedostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością. Wąskie wejścia, brak uchwytów ułatwiających przesiadanie się z wózka czy zbyt mała przestrzeń manewrowa to najczęstsze problemy.
- Brak dostosowanych środków transportu
Osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich mają utrudniony dostęp do transportu publicznego. Brak niskopodłogowych autobusów i tramwajów oraz nieprzystosowane perony kolejowe sprawiają, że podróżowanie staje się wyzwaniem.
- Schody bez alternatywy
Schody to jedna z największych przeszkód dla osób poruszających się na wózkach. Często nie są one wyposażone w windy lub platformy, co uniemożliwia dostęp do różnych obiektów, takich jak szkoły, uczelnie czy urzędy.
Programy PFRON wspierające likwidację barier architektonicznych
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) oferuje różne programy wsparcia, które pomagają osobom z niepełnosprawnością w dostosowaniu ich otoczenia do indywidualnych potrzeb. Oto kilka kluczowych programów:
- “Likwidacja barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się”
Program ten umożliwia uzyskanie dofinansowania na:
- Budowę podjazdów,
- Montaż wind i platform schodowych,
- Dostosowanie łazienek i kuchni w mieszkaniach osób z niepełnosprawnością,
- Instalację automatycznych drzwi oraz innych ułatwień.
Wniosek można składać w Powiatowych Centrach Pomocy Rodzinie (PCPR) lub Miejskich Ośrodkach Pomocy Społecznej (MOPS), a dofinansowanie może wynosić nawet 95% kosztów inwestycji. Warto dodać, że każda osoba składająca wniosek musi przedstawić dokumentację potwierdzającą stopień niepełnosprawności oraz projekt planowanej inwestycji.
- “Aktywny Samorząd”
Program “Aktywny Samorząd” finansuje:
- Zakup sprzętu wspomagającego mobilność, np. wózków elektrycznych,
- Dostosowanie pojazdów do potrzeb osób z niepełnosprawnością,
- Kursy i szkolenia umożliwiające lepszą integrację społeczną.
Dofinansowanie z programu obejmuje także likwidację barier architektonicznych, takich jak budowa podjazdów w domach prywatnych, montaż podnośników czy dostosowanie przestrzeni mieszkalnych. Wnioski można składać online przez system SOW (System Obsługi Wsparcia) dostępny na stronie PFRON.
- “Dostępność Plus”
Program rządowy “Dostępność Plus” koncentruje się na poprawie dostępności przestrzeni publicznej dla osób z niepełnosprawnościami. Obejmuje on finansowanie projektów modernizacyjnych w miastach, takich jak budowa wind w budynkach użyteczności publicznej, modernizacja przystanków komunikacji miejskiej oraz ułatwienia w dostępie do placówek edukacyjnych.
Jak zgłaszać bariery architektoniczne w przestrzeni publicznej?
Każdy obywatel ma prawo zgłaszać bariery architektoniczne, które utrudniają życie osobom z niepełnosprawnością. Nie musisz posiadać orzeczenia, aby to zrobić! Możesz zgłosić taką sytuację indywidualnie, jak i w imieniu stowarzyszeń, fundacji czy nawet zgromadzenia sąsiedzkiego. Co możesz zrobić? Możesz skorzystać z następujących ścieżek:
Pismo do zarządcy budynku
Jeżeli problemem jest brak dostosowań w bloku mieszkalnym, warto skierować pismo do zarządcy budynku lub spółdzielni mieszkaniowej, wskazując konieczność likwidacji barier i możliwe sposoby ich eliminacji.
Wniosek do Urzędu Miasta lub Gminy
Jeśli na danym obszarze występują problemy, takie jak brak podjazdów, wysokie krawężniki czy nieprzystosowane przejścia dla pieszych, można złożyć wniosek do odpowiedniego wydziału Urzędu Miasta lub Gminy. Warto w nim podać konkretne lokalizacje oraz zaproponować rozwiązania, np. budowę podjazdu czy montaż windy.
Interwencja u Rzecznika Praw Obywatelskich
Osoby, których wnioski są ignorowane, mogą zgłosić problem do Rzecznika Praw Obywatelskich, który może podjąć działania w celu wyegzekwowania przepisów dotyczących dostępności przestrzeni publicznej.
Bariery architektoniczne to poważne wyzwanie dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Na szczęście istnieją różne programy, takie jak “Likwidacja barier architektonicznych”, “Aktywny Samorząd” i “Dostępność Plus”, które pomagają w ich eliminacji. Każdy obywatel może także zgłaszać problemy do odpowiednich instytucji, aby wspólnie budować bardziej dostępną przestrzeń publiczną.
Kontakt
- Rafał Mikołajczyk - Opiekun podopiecznych
- +48 881 035 005
- rafal.mikolajczyk@fundacjamocpomocy.pl
Zostaw swój numer a opiekun programu skontaktuje się z Tobą najszybciej jak to możliwe
